BESCHERMDE NATUURGEBIEDEN

Op het Zilver

Český Šternberk

Het gebied vindt men op de rechteroever van de Sázava, meestal als een steile helling, daar waar een zijdal aansluit, ongeveer 1 km ten noordoosten van Český Šternberk, op de plaats van de voormalige kalksteengroeve en in de omgeving ervan.

Het gebied vindt men op de rechteroever van de Sázava, meestal als een steile helling, daar waar een zijdal aansluit, ongeveer 1 km ten noordoosten van Český Šternberk, op de plaats van de voormalige kalksteengroeve en in de omgeving ervan. De prioriteit verdient hier de bescherming van een zeldzaam rijke vindplaats van het peperboompje. Ook al is het gebied een fragment van een breder complex, is het ook een belangrijk voorbeeld van biocoenosen (levensgemeenschappen) van het erosiedal van de Sázava op verscheidene gesteentes van de Rataje-zone, die op geen andere plaats bij de Sázava zijn beschermd.

Morfologisch gaat het hier om een steile helling op de rechteroever van de Sázava, met rotsontsluitingen en losse gesteenten. Geologische ondergrond wordt uit een bonte menging van gesteenten samengesteld, in een gebied waar het moldanubicum, kristallijnen gesteente van Kutná Hora-gebied en de Rataje-zone bij elkaar komen. Er is een gecompliceerde opbouw van gesteentebanen, in de richting vanuit het noordoosten naar het zuidwesten. Vanuit het westen zijn het kristallijnen kalkstenen tot dolomieten, amfibolen en amfibolische gneis, kwarcitische gneis, paragneis met glimmer en paragneis van biotiet, hybridische gneis van biotiet overgaand in migmatiet, verder sluiten hier de grondaders van pegmatiet aan alsook van aplitische graniet. Het zijn overwegend vaste, resistente gesteenten, die plaatselijk rotsontsluitingen vormen. Overheersend zijn hier de oligo-mesontrofe bruine aarden, plaatselijk weinig ontwikkeld gezien de rotsontsluitingen en losse gesteenten. Op de kalkgesteenten vindt men kleine eilandjes van rendzin.

Oorspronkelijk bevonden zich op het grondgebied van het natuurpark bloemige beukenbossen met planten die op losse gesteenten groeien. Door de verstoring ervan en verlichting wegens de winning van grondstoffen is hier het peperboompje gaan groeien. Na het stopzetten van de winning volgde een gerichte beplanting met sparren, die zich tegenwoordig ook door uitzaaiing verspreiden, en dat heeft als gevolg dat de soortensamenstelling van de grondbegroeiing verarmt. Qua soorten komen hier bijv. Dentaria enneaphyllos, Christoffelkruid, geurende walstro, Sanicula europaea voor. In sparrenbossen bevindt zich een arme kruidenlaag, zeldzaam komt een Cardaminopsis arenosa voor, drienerfmuur, schapegras, bochtige smele en derg. Waar vroeger steengroeven lagen vindt men nu een reeks thermofiele soorten, bijv. wolfsmelk - Calamintha clinopodium, Origanum vulgare, Trifolium alpestre. In het dierenrijk zijn slechts weekdieren wat nauwkeuriger opgevolgd, van de meer zeldzame soorten bijv. Helicodonta obvoluta (de laatste vindplaats tegen de stroom van de Sázava), Causa holosericea, Taudonia rustica. In dit gebied bevindt zich ook een mijngang die gedeeltelijk met water is overstroomd en een overwinteringplaats van vleermuizen is (bijv. grote vleermuis).      

In dit gebied groeien secundaire begroeiingen met overwegend de spar (laag van beukeneikenbossen, laag van beukeneikenbossen), enkele uitzaaiingen van zilverspar, zwarte els, bosbeuk, haagbeuk, wintereik, ahorn. In het verleden was hier kalksteen gewonnen. Het beschermde fenomeen en ook meer zeldzame soorten van weekdieren worden bedreigd door de dichte begroeiing van de lokaliteit en beplanting met sparren. Ook een te kleine omvang van het beschermde gebied is een zwak punt. Het is nodig het gebied meer te verlichten, dennenbossen door gemengde bossen te vervangen, met meer loofbomen (beuk, eik), het gebied met hellingen in de stroomrichting van de Sázava uitbreiden, inclusief rotsen boven de spoorweg.

Belangrijkste gegevens
Kadastergebied Český Šternberk
Oppervlakte 4,11 ha
Zeespiegelhoogte 310 - 385 m
Gesticht door een besluit van het Ministerie van Cultuur ČSR ref.nr. 16.051/72 d.d. 29-12-1972.

Kaart

Mapa
Raum
Český Šternberk
GPS: 49,8166754°N 14,9437066°E